Diyarbakır Sanat Merkezi
Şehir: Diyarbakır, Çanakkale

Diyarbakır Sanat Merkezi koordinasyonunda, Arts&Projects Deventer, TAMTAM Objektentheater ve Çanakkale DADA Neşeli Fikirler Atölyesi ortaklığıyla hayata geçirilen “Hikâyelerin Sırrı: Çocuklarla Nesne Tiyatrosu ve Görsel Bir Araştırma” programı, 2-6 Aralık 2014 tarihlerinde Diyarbakır’da, 8-11 Aralık 2014 tarihlerinde ise Çanakkale’de gerçekleşti. Diyarbakır, Çanakkale ve Hollanda’nın Deventer kentinden sanatçılar ile çocuk çalışmalarında yer alan sivil toplum gönüllülerini bir araya getiren proje kapsamında, katılımcı sanat ve nesne tiyatrosunun ufuk açıcı pratikleriyle buluşan genç sanatçılar ve sivil toplum gönüllüleri, geleceğe yönelik yeni sanatsal üretim ve işbirliği olanaklarıyla tanıştılar. Proje, hayatımızdaki nesnelerden yola çıkarak çocuklar(l)a farklı hikâye anlatma biçimleri üzerine hep birlikte düşünmeyi ve bu keşif sürecinin çocuk alanında yapılan çalışmalara aktarılabilmesini amaçlıyor.

Diyarbakır Programı
Sanat ve Toplumsal Hayatın Buluşma Noktası Olarak Katılımcı Sanat
Koordinasyonunu DSM ile birlikte Diyarbakır’dan sanatçı Barış Seyitvan’ın yaptığı ilk bölümde, Hollandalı sanatçı Lies Kortenhorst, 2 Aralık 2014 Salı akşamı Diyarbakır Sanat Merkezi’nde “Katılımcı Sanat” başlık bir sunum gerçekleştirdi. Kortenhorst sunumunda, Hollanda’da katılımcı sanat aracılığıyla çeşitli toplumsal kesimlerin ihtiyaçlarından yola çıkarak sanat ve gündelik hayatı bir araya getiren proje deneyimlerini izleyicilerle paylaştı. Sanatçının sunumu, Diyarbakır ve Mardin’de sanatçı ve sanat eğitmeni olarak çalışmalarını sürdüren ve sivil toplumda çocuklarla çalışma yürüten ilgili bir izleyici topluluğu tarafından takip edildii. Verimli tartışmaların yaşandığı konuşmanın ardından Lies Kortenhorst, katılımcı sanatla ilgilenen sanatçı ve sivil toplum gönüllüleriyle birlikte 3-4 Aralık 2014 tarihlerinde iki günlük bir katılımcı sanat atölyesi de gerçekleştirdi. Diyarbakır’da çeşitli toplumsal kesimlerin ihtiyaçlarından hareketle sanatın gündelik hayat ve sivil toplum çalışmalarıyla bir araya gelebileceği örnekler üzerine tartışmalar yürütüldü ve Diyarbakır’da yenilikçi bir yöntem olarak katılımcı sanat çalışmalarıyla ilgili uygulamaya yönelik tartışmaların devam etmesi gündeme alındı.
Çocuklarla Nesne Tiyatrosu
Programın ikinci bölümünde ise, Hollanda’nın nitelikli performans gruplarından TAMTAM Objektentheater, 5 Aralık 2014’te üç farklı seansta Sümerpark Ortak Yaşam Alanı Sinema Salonu’nda çocuklar ve yetişkinlere yönelik “Sahip Olmak ya da Olmamak” isimli bir nesne tiyatrosu performansı gerçekleştirdi. Aralarında Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Çocuk Birimi, Aram Tigran Kent Konservatuvarı, Umut Işığı Kadın Kooperatifi ve SARMAŞIK Derneği’nden çocuk ve genç gönüllülerin de olduğu 300’e yakın izleyici performansa büyük ilgi gösterdi. Daha önce dünyanın 25 farklı ülkesinde sergilenen ve sahip olma hırsının getirdiği yıkımı konu alan oyunun ardından TAMTAM, 6 Aralık 2014’te tüm gün boyunca Diyarbakır Şehir Tiyatrosu oyuncuları ve çocuk çalışmalarında yer alan sivil toplum gönüllüleriyle beraber “Çocuklar(l)a Nesne Tiyatrosu Atölyesi” gerçekleştirdi. Gérard Schiphorst ve Marije van der Sande’in yürüttüğü atölyede, nesne tiyatrosunun temel yöntemleri uygulamaya yönelik küçük egzersizler eşliğinde katılımcılarla paylaşıldı. Günün sonunda katılımcılar, seçtikleri nesnelerle yarattıkları karakter ve küçük hikâyeleri ışık ve ses kullanımıyla destekleyerek sundukları küçük performanslar gerçekleştirdiler. Atölye, nesne tiyatrosunun Diyarbakır’da pek çok kurumda, okullarda ve sivil toplum alanında uygulanmasına yönelik fikirlerin paylaşılmasının ardından sona erdi.
Ezidi Kampı Ziyareti
Projeye Hollanda’dan katılan TAMTAM Objektentheater ve projenin Hollandalı ortakları sanatçı Lies Kortenhorst ve Johan Kuiper, Diyarbakır’daki son günlerinde Güneydoğu Anadolu Belediyeler Birliği Dış İlişkiler Müdürü Menaf Şeker eşliğinde Diyarbakır’daki Ezidi kampına bir ziyaret de gerçekleştirdi. Kuiper Heyet, kampın idari ve gönüllü kadrosundan ve topluluk üyelerinden aktarılan bilgiler doğrultusunda Ezidi topluluğunun yaşadıkları sürecin uluslararası görünürlük ve destek kampanyalarıyla daha geniş kitlelere ulaştırılması konusunda bir fikir alışverişinde bulundu. Kampta yaşayan çocuklar ve kadınlarla sosyal ve kültürel alanda gerçekleştirilebilecek etkinlikler üzerine konuşulan ziyaret sırasında TAMTAM, çocuklarla birlikte küçük bir nesne tiyatrosu etkinliği gerçekleştirdi.
Çanakkale Programı
Sanat ve Toplumsal Hayatın Buluşma Noktası Olarak Katılımcı Sanat
Çanakkale programı, Lies Kortenhorst’un 8 Aralık 2014’te Yazar ve Sanatçı Evi’nde gerçekleştirdiği “Katılımcı Sanat” sunumu ile başladı. İzleyiciler arasında Çanakkale Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü birim sorumlularından Mehmet Eşli’nin de bulunduğu konuşma, Deventerli sanatçı ile Çanakkale’de kültür-sanat ve sivil toplum alanında faaliyet gösteren izleyicilerin konu üzerine yürüttükleri tartışma ile son buldu. Sanatçının daha sonra katılımcı sanat üzerine gerçekleştirdiği atölye çalışmasında, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencileri ile birlikte bu alanda yürütülen saha çalışmalarına yönelik bazı pratik egzersizler yapılarak, yerelde çocuk alanında yürütülebilecek proje önerileri ve bu önerilerin somutlaştırılmasının adımları tartışıldı. Ayrıca proje kapsamında sanatçı Lies Kortenhorst ve Johan Kuiper Çanakkale Bienal ekibi ile de bir araya gelerek geleceğe dönük sanat projeleri ile ilgili fikir alışverişinde bulundu.
Çocuklarla Nesne Tiyatrosu
Projenin Çanakkale’deki ikinci ayağını oluşturan TAMTAM Objektentheater ile “Sahip Olmak ya da Olmamak” performansı Çanakkale’de 9 Aralık 2014’te Erkan Yavuz Deneysel Sanat Atölyesi’nde gerçekleştirildi. Hollandalı ekibin gün boyu üç ayrı seansta sergiledikleri performanslara hem farklı bölgelerin okullarından öğrenciler hem Çanakkale Belediyesi’nin Sosyal Yaşam Evleri’nden çocuk grupları hem de yetişkinler izleyici olarak katıldı. Performanslar yaklaşık 200 kişi tarafından izlendi. TAMTAM ekibi, 10 Aralık 2014’te tüm gün süren “Çocuklar(l)a Nesne Tiyatrosu Atölyesi” kapsamında, tiyatro ve drama eğitimi almakta olan 15 kişilik bir katılımcı grubuna nesne tiyatrosunun temellerine ve uygulanmasına yönelik bir eğitim verdi. Atölye, katılımcıların egzersizler sonucunda ürettikleri küçük performansların sergilenmesi ve TAMTAM ekibi tarafından değerlendirilmesiyle son buldu.
+Ortaklar ve Destekçiler
Hikâyelerin Sırrı, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu, DADA Neşeli Fikirler Atölyesi ve Çanakkale Arkadaşım Bienal işbirliğiyle yürütüldü. Çalışma, Hollanda Performing Arts Fund NL, Deventer Belediyesi, CAL-XL Katılımcı Sanat Araştırma Laboratuvarı, Alternatif Üretim Derneği, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası ve Turan Mobilya, Çanakkale Belediyesi ve Staras Müzik’in katkılarıyla gerçekleşti.